Bücher der Reihe MAS-libro

La studo de prof. ¿irkov alportas multe da klareco en la pro­blemon pri lingvo internacia, kiu ¿ajnas al iuj tre komplika pro multnombreco de la plej diversaj projektoj kaj precipe pro la „konkurado" al Esperanto el la flanko de „Ido", „Occidental", „Novial", kaj kelkaj aliaj projektoj, havantaj neniun praktik­aplikon, malgrä kelkaj sensignifaj plibonigaoj de apartaj ling­vo-elementoj.Lingva Komisiono de SEU

«Nia Ameriko», zenita teksto de José Martí, pub­lik­igita unuafoje en La Revista Ilustrada de Nueva York 1891-01-01 kaj samjare, 1891-01-30 en El Par­tido Liberal de Mek­siko, estas unu el la tri grandaj kaj kulminaj pecoj de la verko de Martí, aperigitaj dum la preparado kaj fondi¿o de la Kuba Revolucia Partio. La du ceteraj estas Versos Sencill­os, trezor­ujo de lia plej alta säo, kaj la parolado eldirita 1891-11-26 en la kuba liceo de Tampa («Kun ¿iuj kaj por ¿iesa bono»), kiu entenas la etikajn kaj poli­tikajn principojn de la estonta respubliko. Post tiu «angoriga vintro» de la Unua Internacia Ame­rika Konferenco, okazinta en Väingtono, kie Hispan­ame­riko devis alfronti la fiajn manovrojn de la «timinda aglo», Martí sukcesis distanci¿i (kaj eventuale tio ankä rilatis al la poetika apogeo) por vidi kaj difini tute precize, kiel en vivanta mapo, la fundamentajn problemojn de nia Ameri­ko; problem­oj, kies historiajn radikojn li estis majstre ekzamen­inta en la parolado «Patrino Ameriko»; proble­moj, kiuj esence konservi¿as ¿is nun, drame intensigitaj, en la kadro de la tiel nomata Tria Mondo, fare de la kres­kanta avareco, fanfaronado kaj agresemo de la usona imperiismo. Eble la metafora lingväo, kiu speciale koncentrigas la historian kaj socian realon sur tiu ¿i päoj, troim­presos la pupilojn de kiuj ne kutimas al la tipe Martí-a kunfandado de politika analizo kaj poezia esprimo. Tial, ni trovis utila, antä kelkaj jaroj, resumi la kon­ceptajn gvidliniojn de «Nia Ameriko», kom­pre­n­eble ne por simpligi ¿ian legad­on, sed por fari ¿in pli sen­embaraza kaj fruktodona. Tiu estis la celo de la tiam publikigita «Skemo», aperinta en Aperigita hispane en Temas Martianos. Segunda serie, Havano, 1982. Tamen, cele al ¿isfunda kompren­ebleco, estos e¿ pli utilaj la notoj, kiuj akompanas la nunan eldonon, okaze de la centjari¿o de tiu ¿i do­kumento frape aktuala: analizo, diagnozo, alarm­so­norado kiun la tempo faris nun tumultsonorado, formulado de la ununuraj principoj por savi la sendependecon, inte­grecon kaj justan kaj kreivan alvoki¿on de «la nova Ameriko». Cintio Vitier

La autoro priskribas per poemoj la situacion de la palestinanoj en ilia propra lando, sub la okupado de Israelo. Kiam "objektivo" estas vualita de politikistoj kaj komercistoj, ¿u ne la "subjektivo" de poeto donas pli bonan bildon de la reala mondo? Tia por mi estas la legado de Palestino strangolata. Kleriga kurso lä la poezia metodo. Vekado de konscio. Tu¿ado de emo­cioj. Klarigo, ke eble la bildo kiun oni prezentas am­as­medie kaj noväelsende ne estas la bildo de tio, kio estas. Maldistigo de foraj landoj kaj homoj. Modelo pri kiel plej bone diri ke al la imperiestro mankas vest­äoj. Nia mondo meritas larmojn, kaj kelkaj el tiuj ¿i poemoj plorigas. (el la antauparolo)

Jen la Esperanta versio de libro verkita komence de la 1970-aj jaroj de la elstara, frue mortinta teoriulo, historiisto kaj instruisto de la laborista movado, Prof. D-ro Jozefo ¿lejf¿tejno (germane: Josef Schleifstein). Multaj germanaj marksistoj konsideras ¿in la plej bona enkonduko en la studadon de la marksismaj klasikuloj. ¿i ankau ne enhavas la iluziojn kaj misjüojn, kiuj estis, tempe de la unua publikigo, tre disvasti¿intaj inter marksistoj. El nuntempa vidpunkto ¿ajnas, ke tiu sama teksto estas tre tauga ¿uste por Esperantistoj en la plej diversaj mondpartoj, kiuj ¿atus scii, antau ol legi verkojn de la klasikuloj mem - au dum ili legas iujn tekstojn de ili - kio estas la marksismo en sia tutäo. ¿i klarigas la plej gravajn analizojn de la tri klasikuloj, citas famajn teksterojn el ili kaj instigas al legado de iuj el iliaj verkoj, de kiuj kelkaj disponeblas jam en Esperanto (videblaj en la parto „literaturindikoj" de tiu ¿i libro).

Kio fari¿is Sovetunio, dudek jarojn poste? Malproksime de la oficiala retoriko, de la vanteco de la „elitoj", la du francinoj kolektis la eldirojn de la humilaj homoj en tuta serio da raportäoj en Krimeo, en la momento de ¿ia ali¿o al Ruslando en majo kaj junio 2014. Poste, en oktobro kaj novembro, sekvis dua aventuro en Odeso, mallonge post la masakro en la Domo de Sindikatoj, poste en Moldavujo, en ¿ednestrio kaj en Gaugazujo. Ili volis scii la opinion de tiuj, kies solaj provizoraj venkoj nomi¿as „pano" kaj „loko por dormi", kun la certeco ke ¿io estas ¿iumatene denove duba, kiam estas milito, la plej fia el la militoj la interna. Ili diris, kio estis la USSR por ili, kiel ili spertis la Majdanon, la ribelon en Donbaso kaj la nunan katastrofon. Dividante kun ili panon kaj salon, la du francinoj komencis percepti alian realon ol tiun, kiun iliaj hejmaj komunikiloj raportas … Danielle Bleitrach: emerita universitatanino, socisciencisto, ¿urnalisto, eksa politika gvidanto de la FKP, mondvojäulo kaj verkisto. Marianne Dulop: profesorino pri la rusa kaj la ¿ina, skriba kaj büa tradukisto, Esperantisto. ¿i longe restadis por studoj aû laboro en Leningrado, Prago kaj en nordorienta ¿inujo.

La „Enkonduko", pri kiu Markso laboris de fine de ägusto ¿is meze de septembro 1857, estas ne finita malneto por „¿enerala enkonduko" de planita de li granda ekonomia laboräo, kies ¿efajn trajtojn Markso jam nomas en la „Enkonduko". Dum kromaj esploradoj Markso plur-¿foje ¿an¿is sian originan planon kaj tiel esti¿is la verkoj „Kontribuäo al la kritiko de la politika ekonomio" kaj „La kapitalo". La „Enkonduko" estis malkovrita en 1902 en la paperoj de Markso kaj 1903 unuafoje publikigita en la revuo Die Neue Zeit. La teksto de tiu ¿i libro bazi¿as sur la manuskripto de Markso. Vortoj, kiujn Mark¿so mallongigis, estas ¿i tie senindike plene elskribitaj.