Stworzenie pa¿stwa rosyjskiego

Tworzenie pästw scentralizowanych uwarunkowane jest przede wszystkim wzrostem spo¿ecznego podziäu pracy i relacji towarowo-pieni¿¿nych, które niszcz¿ zamkni¿t¿ gospodark¿ naturaln¿, rozbudowuj¿ wi¿zi gospodarcze pomi¿dzy poszczególnymi ziemiami, stwarzaj¿ potrzeb¿ ich politycznego zjednoczenia i stwarzaj¿ mo¿liwo¿ci takiego zjednoczenia. Wszystkie te warunki by¿y obecne w Rosji w drugiej po¿owie XV wieku, a jej dalszy rozwój gospodarczy by¿ niemo¿liwy bez wyeliminowania fragmentacji feudalnej i stworzenia pästwa scentralizowanego. Dlatego te¿ "gromadzenie" ziem rosyjskich pod zwierzchnictwem wielkich ksi¿¿¿t moskiewskich, rozpocz¿te w warunkach fragmentacji feudalnej, uzyskäo poparcie ró¿nych grup ludno¿ci. W tworzeniu silnej w¿adzy pästwowej interesowali si¿ przede wszystkim ¿rednimi i mäymi panami feudalnymi. Tylko pästwo scentralizowane mog¿o utrzymä s¿u¿b¿ ch¿opów i zapewni¿ ich eksploatacj¿ w nowych warunkach gospodarczych. Handel i rzemios¿o w miastach by¿o równie¿ zainteresowane centralizacj¿ w¿adzy pästwowej.