Az¿rbaycan ¿fsan¿ v¿ r¿vay¿tl¿rinin motiv göst¿ricisi

¿fsan¿ v¿ r¿vay¿tl¿r folklorun q¿dim janrlar¿ndand¿r. Totemizml¿ bäl¿ ¿fsan¿l¿rd¿ mifoloji motivl¿r üç qrupa bölünür: A¿acla bäl¿ totem motivl¿ri, bitki v¿ heyvanla bäl¿ totem motivl¿ri. Bununla bäl¿ ¿fsan¿ motivl¿ri bu bölgü üzr¿ m¿tnl¿rd¿ izl¿nilir. ¿fsan¿ motivl¿ri mif motivl¿rinin ¿sas¿nda yaran¿r. Totem¿ çevrilm¿d¿ motiv inisiasiya il¿ s¿x bäl¿d¿r. ¿nisiasiya metamorfoz n¿tic¿sind¿ insan ruhunun transformasiya olunaraq heyvan b¿d¿nin¿ girm¿sini ¿ks etdirir. Reinkarnasiyan¿n bä tutmas¿ da motivd¿ki inisiasiya prosesind¿n as¿l¿d¿r.¿fsan¿d¿ki prosesl¿r qu¿a dönm¿ motivinin ¿sas¿nda bä verir. ¿fsan¿l¿rd¿ gördüyümüz mifoloji xüsusiyy¿tl¿r onun nüv¿sini t¿¿kil ed¿n mifoloji motivl¿rl¿ bäl¿d¿r. Bu mifoloji motivl¿r ¿fsan¿nin formalämas¿nda bilavasit¿ rol oynay¿r. R¿vay¿t m¿tnl¿rini f¿rql¿ndir¿n ¿sas ¿lam¿t onlarda ¿ahidlik funksiyas¿n¿n güclü olmas¿d¿r. R¿vay¿tl¿rd¿ kim¿s¿ istinad etm¿kl¿ söyl¿nil¿n m¿tnin do¿ru olmas¿na z¿min yarad¿l¿r. Tarixd¿n ¿vv¿lki dövrl¿rd¿ d¿ r¿vay¿tl¿r olmu¿, sonradan ilk söyl¿yicinin unudulmas¿ n¿tic¿sind¿ h¿min m¿tnl¿r r¿vay¿t formas¿ndan ç¿xaraq ¿fsan¿l¿¿m¿y¿ meyil etmi¿l¿r.